Phonics là phương pháp học tiếng anh rất hiệu quả, đặc biệt là cho trẻ mầm non. Vậy phương pháp này có ưu điểm gì và cách dạy trẻ như thế nào?
Sun Santa sẽ giải đáp trong bài viết này ba mẹ cùng tham khảo nhé!
Phương pháp học tiếng anh Phonics là gì?
- Phương pháp học tiếng anh Phonics chính là phương pháp học ghép vần. Dạy các con phonics chính là dạy các con ghép vần để đọc các từ tiếng Anh. Khi các con biết các quy tắc cơ bản cuả phonics các con có thể nhìn chữ và giải mã ra cách đọc – các cha/mẹ có thể hiểu Phương pháp học tiếng anh Phonic cũng giống phương pháp học ghép vần để đọc trong tiếng Việt.
- Dĩ nhiên không phải 100% từ Tiếng Anh đều tuân theo quy luật phonics nhưng khi các con nắm được quy luật phonics thì các con sẽ tự đọc được một cơ số từ khá nhiều rồi. Ngoài ra việc học phonics giúp các con phát âm chuẩn hơn, không bị nuốt âm cuối (vì thói quen đọc từ tiếng Việt không có âm cuối) và cũng giúp con tập viết từ sau này.
Ưu điểm của việc học tiếng Anh theo phương pháp Phonics là gì?
Học tiếng Anh theo phương pháp Phonics có rất nhiều ưu điểm.
- Thứ nhất, Phonics giúp phát âm chuẩn. Tiếng Anh là một ngôn ngữ với rất nhiều giọng điệu (accent) như Anh Mỹ, Anh Anh, Anh Úc. Mỗi vùng miền lại có một giọng khác nhau. Vì thế khi được giảng dạy tại nước ngoài, tiếng Anh có vô số biến thể. Phonics giúp chuẩn hóa các biến thể đó, giúp người học tự tin khi phát âm và giao tiếp tiếng Anh. Ở các nước châu Á do đặc điểm cấu tạo ngôn ngữ, người học ở các nước này thường phát âm bằng âm mũi và thường “nuốt” âm cuối. Học Phonics cũng giúp khắc phục điểm này.
- Ưu điểm thứ 2 của việc học Phonics là giúp cho người học nhận biết từ tốt hơn. Người học không phải lạm dụng trí nhớ để nhớ cách phát âm/cách viết của một từ mà hoàn toàn có thể vận dụng các quy tắc Phonics, do đó việc học từ sẽ nhanh hơn.
- Ưu điểm thứ 3 của việc học Phonics đó là Khi thành thạo, Phonics sẽ trở thành một kỹ năng. Ngay cả khi không sử dụng, kỹ năng đó vẫn còn. Điều này giúp sự phát triển ngôn ngữ tiếng Anh trở nên bền vững hơn ngay cả trong điều kiện không được sử dụng tiếng Anh thường xuyên.
Khi học theo phương pháp Phonics, chúng ta có sợ trẻ sẽ bị rối hay không?
Nếu được dạy một cách bài bản, đúng phương pháp, điều này sẽ không xảy ra. Ví dụ như giáo trình của Jolly phonics mà Sun Santa đang sử dụng (xây dựng hoàn toàn trên cơ sở của phương pháp Phonics), Các em tiếp thu rất nhanh và các kiến thức Phonics là sự bổ sung hoàn hảo cho sự phát triển ngôn ngữ toàn diện của các em. Phonics cung cấp một nền móng vững chắc để các em có thể theo đuổi các chương trình tiếng Anh cao cấp hơn, khó hơn.
Làm thế nào để dạy Phonics cho trẻ một cách tốt nhất?
- Cách tốt nhất để học Phonics = Giáo viên bản ngữ (Anh, Mỹ, Úc, New Zealand) được đào tạo bài bản về Phonics + Giáo trình tốt với hiệu quả đã được chứng minh + Sự kiên trì trong quá trình học.
- Học bằng băng đĩa hoặc các giáo trình online cũng rất tốt, tuy vậy trẻ chỉ được nghe & nhìn, không có điều kiện thực hành luôn cũng như được uốn nắn một cách chính xác như khi học với giáo viên bản ngữ.
- Bố mẹ cũng có thể mua sách về dạy cho con, tuy vậy Phonics rất khó dạy, ngay cả giáo viên bản ngữ cũng không phải ai cũng dạy được Phonics nếu không được đào tạo bài bản. Vì vậy sách vở và băng đĩa chỉ nên sử dụng là công cụ để bé luyện tập thêm ở nhà.
- Học Phonics cũng tương đối tốn thời gian. Trẻ em ở các nước nói tiếng Anh cũng phải mất 1 năm mới có thể sở hữu được các kỹ năng Phonics. Ở các nước không nói tiếng Anh thì sẽ phải mất từ 1,5 -2 năm hoặc lâu hơn , tùy trình độ tiếp thu của từng bé.
Học Phonics vào độ tuổi nào là thích hợp?
Các tài liệu Phonics được thiết kế cho trẻ nhỏ từ mầm non đến khoảng lớp 3-4. Nếu trẻ lớn hơn thì việc học Phonics sẽ không thú vị bằng vì việc học được thực hiện chủ yếu qua việc ghép âm, cắt dán, tô chữ…cho nên phải tân dụng cơ hội cho bé học Phonics khi còn chưa quá lớn.
Lợi ích của những kiến thức cơ bản về phonics là gì?
- Phát âm chuẩn
- Không mất âm cuối (âm cuối rất quan trọng vì nó phân biệt các từ với nhau, ví dụ: guest guess)
- Phát âm tiếng Anh với âm mũi và âm họng như người phương tây
- Học tiếng Anh không học phonics cũng giống như học tiếng Việt không bằng phương pháp đánh vần, sẽ không có gốc để phát triển khả năng ngôn ngữ tốt nhất
- Khả năng nhận biết từ tốt hơn, bé không phải lạm dụng trí nhớ để nhớ thêm cách phát âm/cách viết của 1 từ nữa mà hoàn toàn có thể vận dụng các quy tắc phonics, do đó việc học từ sẽ nhanh hơn.
- Có một nền tảng vững chắc cho sự phát triển ngoại ngữ bền vững sau này
- Khi thành thạo, Phonics sẽ trở thành kỹ năng. Khi lớn lên, ngay cả khi tiếng Anh không được dùng thưỡng xuyên thì kỹ năng Phonics vẫn còn đó và mang đến cho người học một sự tự tin nhất định đối với tiếng Anh do vẫn còn khả năng phát âm và viết chuẩn từ ngữ.
Bắt đầu dạy phonics cho trẻ như thế nào?
Bước 1: Dạy âm cuả các chữ cái.
Theo Jolly Phonics handbook nên dạy trẻ các sounds theo từng nhóm và thứ tự như sau:
1. s, a, t, l, p, n
2. c, k, e, h, r, m, d
3. g, o, u, l, f, b,
4. ai, j, oa, ie, ee, or
5. z, w, ng, v, short oo, long oo
6. y, x, ch, sh, voiced th, unvoiced th
7. qu, ou, oi, ue, er, ar
Bố mẹ có thể sử dụng các bộ đĩa để giúp con học các sounds như: đĩa ABC của bộ Brainy Baby. Nếu con còn bé, theo mình nên dạy con các âm chữ cái trước, đến khi con thành thạo và lớn hơn 1 chút thì giới thiệu tên chữ cái sau – để con đỡ nhầm lẫn. Tức là: cho con học thành thạo các sounds cuả 26 letters trước, còn bài hát ABC’s song để học sau. Bởi vì nếu con thuộc bài hát ABC trước, khi nhìn đến các từ, con sẽ đọc tên từng chữ cái một chứ ko đọc các sound và như vậy sẽ ko ghép vần được.Ví du: từ “cat” –> con sẽ đọc là /si/ /ei/ /ti/ và sẽ ko ghép được thành chữ /cat/ . Vậy nên nếu bố mẹ định dạy con học đọc theo phương pháp phonics thì nên giới thiệu các sounds trước để con thành thạo, còn tên các chữ cái để sau.
Bước 2: Dạy trẻ ghép vần các âm
Thực ra khi đã thuộc hết các sounds thì cứ nhìn chữ mà đọc sẽ ra âm cuả từ. Tuy nhiên, đối với các con bé thì chưa làm được như vậy – nên thường dạy chung bắt đầu bằng ghép vần 3 letters word như các family words : AT, AN, AP, EN, ET, EG, IG, IP, IT,IN, OG, OT, OP, UB, UP, UN, UG…
Sun Santa xin chia sẻ cách dạy con ghép vần như sau:
1. Làm các bộ thẻ an (an, can, ban, van, ran..), at (at, cat, bat, fat….)….
2. Trước tiên dạy trẻ đọc thẻ “at”: lấy tay che chữ t trên thẻ và yêu cầu con đọc âm: /a/, sau đó che chữ a và yêu cầu con đọc âm /t/.
3. Khi con đã thành thạo, thì bỏ tay ra và yêu cầu con đọc 2 âm liền nhau: /a/ /t/, đọc nhanh hơn 1 chut sẽ thành âm /at/.
4. Tóm lại, khi con nhìn được thẻ “at” và đọc là âm: /at/ thì là thành công.
5. Sau đó sẽ dạy con lần lượt ghép các phu âm vào phía trước: b-at =bat; c-at = cat….
6. Mẹ đánh vần miệng và dạy con ghép các phu âm vào phía trước. Dần dần con sẽ nắm được quy luật và tự ghép vần được.
7. Tương tự với các family words khác.
8. Cần lưu ý: khi dạy trẻ từ nào thì cần phải giúp trẻ hiểu nghĩa từ đó – tránh việc đọc vẹt mà ko hiểu. Ví du học từ cat thì phải chỉ cho trẻ con mèo, học từ bat thì phải cho trẻ xem cái gậy bóng chày… Tóm lại là phải để trẻ hiểu nghĩa cuả từ đó (xin nhấn mạnh là hiểu bằng khái niệm chứ ko phải là dịch sang nghĩa tiếng Việt)
Sun Santa mong rằng với những thông tin cung cấp ở trên ba mẹ sẽ hiểu được thêm phần nào vai trò quan trọng của việc học phonics và cho con tham gia học ngay từ giai đoạn vàng học ngôn ngữ để con có nền tảng tốt nhất chinh phục anh ngữ sau này.
