Lễ Vu Lan là dịp nhắc nhở các thế hệ con cháu chúng ta nhớ tới công ơn dưỡng dục sinh thành của ông bà, cha mẹ. Đây được coi là một trong những ngày lễ có sức sống văn hóa mãnh liệt nhất trong đời sống tinh thần của dân tộc Việt Nam.
Vậy đã có ai tự nhủ rằng tại sao chúng ta lại có ngày “Vu lan báo hiếu” hay thực sự hiểu ý nghĩa của ngày này chưa?
Hãy cùng Sun Santa tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé
1. Nguồn gốc của ngày ” Vu lan báo hiều”
“Vu lan” là cách viết tắt của “Vu lan bồn”, tiếng Phạn là “Ullambana”. Ullam dịch là “treo ngược” (đảo huyền), ví cho sự thống khổ của người chết như bị treo ngược; chữ “bồn” tiếng Phạn là “bana” tạm dịch là “cứu giúp”. Như vậy chúng ta có thể hiểu từ “Vu lan bồn” có nghĩa là giải cứu người bị tội thống khổ tột cùng.
Trong khi đó từ “báo hiếu” như mọi người vẫn biết, đó là sự báo đáp, đền đáp công đức sinh thành dưỡng dục của người con đối với cha mẹ. Lễ Vu lan được xuất phát từ kinh “Vu lan bồn” của Phật giáo. Đức Phật đã dạy phương thức báo hiếu cho cha mẹ ở đời này và nhiều đời khác. Người đầu tiên tiếp nhận chính là Tôn giả Mục Kiền Liên, Ngài là một trong 10 vị đệ tử xuất chúng của Đức Phật.
Theo kinh “Vu lan bồn” thì ngày xưa, Mục Kiền Liên đã tu luyện thành công nhiều phép thần thông. Mẹ ông là bà Thanh Đề đã qua đời, ông tưởng nhớ và muốn biết bây giờ mẹ như thế nào nên dùng mắt phép nhìn khắp trời đất để tìm.
Thấy mẹ mình, vì gây nhiều nghiệp ác nên phải sanh làm ngạ quỷ, bị đói khát hành hạ khổ sở, ông đã đem cơm xuống tận cõi quỷ để dâng mẹ. Tuy nhiên do đói ăn lâu ngày nên mẹ của ông khi ăn đã dùng một tay che bát cơm của mình đi không cho các cô hồn khác đến tranh cướp, vì vậy khi thức ăn đưa lên miệng đã hóa thành lửa đỏ.
Mục Kiền Liên quay về tìm Phật để hỏi cách cứu mẹ, Phật dạy rằng: “Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó”.
Làm theo lời Phật, mẹ của Mục Kiền Liên đã được giải thoát. Phật cũng dạy rằng, chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng theo cách này. Từ đó, ngày lễ Vu lan ra đời.
2. Lễ Vu Lan là ngày nào trong năm?
Lễ Vu Lan báo hiếu là một trong các ngày đại lễ của đạo Phật để tưởng nhớ, báo ân, báo hiếu cha mẹ tổ tiên. Qua hàng ngàn năm với ý nghĩa đầy nhân văn, lễ Vu Lan đã lan rộng ra, không chỉ là ngày lễ của Phật Giáo mà trở thành ngày lễ báo hiếu của tất cả người dân Việt Nam.
Theo truyền thống, Lễ Vu Lan diễn ra vào ngày rằm tháng 7 Âm lịch hàng năm. Tính theo Dương lịch, ngày Lễ Vu Lan 2022 rơi vào Thứ Sáu, ngày 12 tháng 8 Dương lịch (15/7 Âm lịch).
3. Ý nghĩa của ngày lễ ” Vu lan báo hiếu”
Mọi người đều biết đến ý nghĩa là ngày báo hiếu của ngày vu lan. Nhưng thật ra ngày vu lan báo hiếu có đến 4 ý nghĩa quan trọng sau đây:
-Ngày báo hiếu: không chỉ những người trong đạo Phật và những người ngoại đạo cũng trông chờ đến ngày vu lan để cầu bình an cho cha mẹ và làm những việc ý nghĩa cho gia đình mình.
-Ngày cứu khổ: đây cũng là ngày cứu khổ cứu nạn, cúng kiến cho các linh hồn không nơi nương tựa. Vào ngày này nếu đọc kinh Phật và làm việc thiện tích đức sẽ rất tốt.
-Ngày làm việc thiện: trong ngày này nên làm các việc như phóng sinh, bố thí, tụng kinh, ăn chay.
-Ngày tri ân: đời người có 4 cái ân lớn là cha mẹ, thầy tổ, quốc gia và chúng sinh. Vào ngày này cũng là lúc tri ân và báo ân cho mọi người chứ không chỉ là bậc cha mẹ của mình.
4. Những hoạt động chủ yếu trong ngày lễ vu lan báo hiếu
Hoạt động phổ biến nhất là đến chùa cầu kinh với mong muốn những người đã khuất và chúng sinh được yên nghỉ, còn những người đang sống có sức khoẻ, hạnh phúc.
Ngoài ra, mọi gia đình đều chuẩn bị mâm cơm cúng gia tiên, cúng phóng sinh cho các linh hồn chưa siêu thoát. Ăn chay cũng là một hoạt động trong ngày lễ Vu Lan.
Vào ngày này, các phật tử thường làm lễ cúng dường, lễ cầu siêu, làm phúc bố thí, phóng sinh để tích đức, cầu mong cho cha mẹ được tăng phúc, tăng thọ, hoá giải nghiệp chướng…
Với những người còn bố mẹ, có thể dành tặng những lời chúc, những món quà ý nghĩa cho bố mẹ mình.
Ngày lễ vu lan báo hiếu không chỉ đơn thuần là một ngày lễ báo hiếu lớn trong năm. Mà còn là một ngày thật sự ý nghĩa. Giúp bạn và gia đình hiểu nhau và trân trọng nhau hơn. Sun Santa mong rằng, phận làm con cái hãy luôn sống tốt và báo hiếu cho cha mẹ. Nhớ về những người đã nuôi nấng ta mà sống trọn chữ hiếu. Các gia đình Việt Nam ta hãy có một ngày lễ vu la thật hạnh phúc và ấm áp bên nhau nhé !